५ वर्षमा व्यापारघाटा दोब्बर: सवा १३ खर्बको वैदेशिक व्यापारमा साढे ११ खर्ब व्यापारघाटा

काठमाडौं गत आर्थिक वर्ष २०७४÷७५ मा व्यापारघाटा साढे ११ खर्ब रुपियाँ नाघेको छ । भन्सार विभागको तथ्यांकअनुसार गत आर्थिकमा वर्षमा १२ खर्ब ४३ अर्ब ३० करोड रुपियाँ बराबरको आयात गर्दा ८१ अर्ब १९ करोड १६ लाख रुपियाँ बराबरको मात्र निर्यात गरेको छ ।

पछिल्ला आर्थिक वर्षमा मुलुकको कुल वैदेशिक व्यापारमा आयात र निर्यातबीचको असन्तुलन बढ्दै गएको छ । ५ वर्ष अवधिमा व्यापारघाटा झण्डै दोब्बरले बढेको भन्सार विभागको तथ्यांक छ । आर्थिक वर्ष २०६९÷७० मा ५ खर्ब ३६ अर्ब बराबर रहेको व्यापारघाटा ५ वर्षमा बढेर ११ खर्ब नाघेको छ । वार्षिक रुपमा वैदेशिक व्यापारमा वृद्धि भएसँगै मुलुकले व्यहोर्दै आएको व्यापारघाटा पनि बढ्दै गएको छ ।

 वैदेशिक व्यापार २५ दशमलव २७ प्रतिशत र व्यापारघाटा २७ दशमलव ५३ प्रतिशतले बढ्यो ।

 कुल वैदेशिक व्यापारमा ९३ दशमलव ९ प्रतिशत आयात र ६ दशमलव १ प्रतिशत निर्यात ।
 सवारी साधन, मेसिनरी र पेट्रोलियम पदार्थको आयात कुल निर्यातभन्दा बढी

आर्थिक वर्ष २०७३÷७४ को तुलनामा गत आर्थिक वर्षमा कुल वैदेशिक व्यापार २५ दशमलव २७ प्रतिशत, आयात २६ दशमलव ३१ प्रतिशत, निर्यात ११ दशमलव १७ प्रतिशत र व्यापारघाटा २७ दशमलव ५३ प्रतिशतले बढेको छ ।

कुल १३ खर्ब २४ अर्ब ४८ करोड ३७ लाख रुपियाँ बराबरको वैदेशिक व्यापारमा ९३ दशमलव ९ प्रतिशत आयात र ६ दशमलव १ प्रतिशत मात्र निर्यातको हिस्सा रहेको छ । आर्थिक वर्ष २०७३÷७४ को कुल वैदेशिक व्यापारमा ९३ दशमलव १ प्रतिशत आयात र ६ दशमलव ९ प्रतिशत प्रतिशत निर्यात रहेको थियो । अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा गतवर्ष वैदेशिक व्यापारमा आयातको योगदान शून्य दशमलव ८४ प्रतिशतले बढेको छ भने निर्यातको योगदान ११ दशमलव २६ प्रतिशतले घटेको छ ।

निर्यातको तुलनामा आयात हुने वस्तुको परिणाम उच्च हुँदा नेपालको वैदेशिक व्यापारको अवस्थामा सन्तुलन कायम हुन सकेको छैन । आर्थिक वर्ष २०७३÷७४ मा मुलुकले कुल ९ खर्व ११ अर्ब रुपियाँ बराबरको व्यापारघाटा व्यहोरेको थियो । अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा गत आर्थिक वर्षमा व्यापारघाटा २७ दशमलव ५३ प्रतिशतले बढेको देखिन्छ ।
कुल आयातमा १६ प्रतिशत पेट्रोलियम पदार्थमात्रै गत आर्थिक वर्षमा १ खर्ब ९७ अर्ब ८५ करोड रुपियाँ बराबरको इन्धन आयात भएको छ ।

कुल वस्तु आयातमा इन्धन तथा पेट्रोलियम पदार्थको हिस्सामात्र १६ प्रतिशत देखिएको छ । त्यस्तै १ खर्ब २५ अर्ब ८८ करोड रुपियाँ बराबरका फलाम तथा स्टिलका सामान, १ खर्ब २४ अर्ब ४४ करोड रुपियाँ बराबरको मेरिनरी सामान, ८६ अर्ब ३० करोड रुपियाँ बराबरको सवारी साधन र ७८ अर्ब २८ करोड रुपियाँ बराबरको इलेक्ट्रोनिक वस्तु आयात भएको छ । यसरी हेर्दा मुलुकले गर्ने कुल निर्यातभन्दा इन्धन, फलाम तथा स्टिलका सामान र सवारी साधनको आयात बढी देखिएको छ।

भारतसँगमात्रै ७ खर्ब ६४ अर्ब व्यापारघाटा
गत आर्थिक वर्षमा नेपालले भारतसँग मात्र ७ खर्ब ६४ अर्ब ३० करोड रुपियाँ व्यापारघाटा व्यहोरेको छ । नेपालले भारतबाट ८ खर्ब १० अर्ब ९० करोड रुपियाँ बराबरको आयात गर्दा ४६ अर्ब ६० करोड रुपियाँ बराबरको मात्र निर्यात गरेको छ । त्यस्तै चीनबाट १ खर्ब ५९ अर्ब ९८ करोड रुपियाँ बराबरको आयात र २ अर्ब ४३ करोड रुपियाँबराबरको निर्यात गर्दा १ खर्ब ५७ अर्ब ५४ करोड रुपियाँ बराबरको व्यापारघाटा व्यहोरेको छ ।

आयातमा वीरगन्ज र निर्यातमा विराटनगर पहिलो
गत वर्ष वीरगन्ज नाकाबाट सबैभन्दा धेरै आयात भएको छ भने विराटनगर नाकाबाट धेरै निर्यात भएको भन्सार विभागको तथ्यांक छ । विभागको तथ्यांकअनुसार उच्च आयात गर्ने भन्सार कार्यालयमा कुल आयातको ३३ दशमलव ९४ प्रतिशत वीरगन्ज भन्सार नाकाबाट, १८ दशमलव शँन्य २ प्रतिशत भैरहवा नाकाबाट, १२ दशमलव ३० प्रतिशत विराटनगर नाकाबाट र १२ दशमलव १३ प्रतिशत त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट आयात भएको छ ।

त्यसैगरी कुल निर्यातमा विराटनगर भन्सार नाकाबाट सबैभन्दा धेरै ३० दशमलव २५ प्रतिशत, त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट २७ दशमलव ९९ प्रतिशत र वीरगन्ज नाकाबाट १७ दशमलव ३२ प्रतिशत निर्यात भएको छ ।

आजको नेपाल समाचारपत्रमा खबर छ ।