बालाजु-ककनी-पिपलटार सडक आठ वर्षदेखि अलपत्र

नुवाकोट । नुवाकोट राजधानी काठमाडौंको नजिक र पटक–पटक अर्थमन्त्री भएको जिल्ला हुँदा पनि सुविधायुक्त र भरपर्दो सडक पूर्वाधार निर्माण हुन सकेको छैन ।

सरकारले सडक पूर्वाधारका लागि सुरु गरेको योजनाको काम समयमा नहुँदा जिल्लावासीले विकास निर्माणको नाममा वर्षौँदेखि सास्ती भोगिरहेका छन् । बालाजु–ककनी–पिपलटार–गँगटे–छहरे सडक आयोजना सुरु भएको आठ वर्ष बितिसकेको छ । बालाजु–ककनी–पिपलटार खण्डको सडक विस्तार र स्तरोन्नतिको काम आठ वर्षदेखि अलपत्र परेको छ ।

आयोजनाअन्तर्गत गँगटे–छहरे सडकको पनि केही भाग विस्तार र पिच गर्न विगत दुई वर्षदेखि यथास्थितिमा छोडिएको छ । सडक डिभिजन कार्यालय नुवाकोटअन्तर्गत काम भइरहेको छहरे–टोखा सडकखण्डको पनि कालोपत्रे र ढलान कार्य कछुवाको गतिमा विगत तीन वर्षदेखि भइरहेको छ । बर्सेनि बजेट छुट्याइने गरिएको यो खण्डको सडक निर्माण भएको एक महिनामै भत्किँदा पनि सम्बन्धित निकायले खासै चासो राखेका छैनन् ।

यो खण्डमा बिग्रिएको ढलान मर्मत नहुँदा बनाउँदै जाने, बिगिँ्रदै जाने क्रम छ । गत जेठमा भएको पिच असारमा भत्कँदासमेत सम्बन्धित निकायलाई पूर्वमन्त्रीसहित सङ्घीय र प्रदेश सांसदको टोलीले स्थलगत अनुगमन गरेर आग्रह र निर्देशन दिँदा पनि ती निकायले टेरेका छैनन् ।

राष्ट्रिय गौरवको रूपान्तरणकारी योजनाको गल्छी–त्रिशूली–मैलुङ–स्याफ्रुबेँसी–रसुवागढी सडक योजनाको पनि केही भाग निर्माण सम्पन्न भए पनि आधाभन्दा बढी खण्डको निर्माण अनिश्चित बनिरहेको छ । योजनाको गल्छी–देवीघाट खण्ड सडकको ठाउँठाउँमा बर्खा लागेसँगै जिल्लावासीले आवत–जावतमा कठिनाइ भोगिरहेका छन् ।

बालाजु–ककनी–पिपलटार–गँगटे–छहरे सडक विस्तार थालेको नौ वर्ष बित्यो । तर, निर्माण अलपत्र छ । बर्खामा हिलो र हिउँदमा उड्ने धुलोले वर्षौँदेखि स्थानीयले विकासको नाममा सास्ती भोगिरहेका छन् । निर्माणको नाममा भइरहेको हुँदाखाँदाको सडक भत्काएर लथालिङ्ग छाडेको कारण स्थानीयले ओहोर–दोहोरमा आठ वर्षदेखि कष्ट व्यहोरिरहेका छन् । काठमाडौंको बालाजुदेखि मुड्खुसम्म काठमाडौंको फोहोरको गाडी ओहोर–दोहोर गर्ने भएकाले स्थानीयको दबाबपछि दुईपटक कालोपत्रे भइसकेको छ ।

तिनपिप्लेबाट दाहिनेतर्फ ककनी लागेपछि जोडिन्छ पासाङल्हामु राजमार्गको दुर्दशायुक्त सडक । यस मार्गको अधिकांश सडक खाल्डा–खुल्डी त कतै–कतै ग्राभेल गरेको पनि देखिन्छ । सडकछेउमै घर हुनेलाई बर्खा लागेपछि ठूलै सास्ती दिइरहेको छ । हावा लाग्दा माटो–धुलो मात्र होइन, पानी पर्दा हिलो नै घरभित्र पस्ने स्थानीयको गुनासो रहेको छ । दिनमा तीन–चारपटक सफा गर्नुपर्छ । हुँदाछँदाको सडक भत्काए पनि त्यसमा कालोपत्र नगरिएको कारण सडक उपभोक्तादेखि सडक आसपासका नागरिकले सास्ती पाइरहेका छन् ।

सडक भत्काउनुभन्दा अघि काठमाडौंबाट नुवाकोट र रसुवाको सडक पुगेको गाउँ–गाउँसम्म गुड्ने बस, माइक्रो र सामान ढुवानी गर्ने ट्रक, मिनीट्रक, निजी सवारीसाधन मुड्खु, तिनपिप्ले, काउलेथान, रानीपौवा हुँदै चल्थे । अहिले भने यो बाटो ककनी, रानीपौवासम्म जेनतेन केही सवारीसाधन र ३५ किलोबजार, मदानपुर र बाघखोर धमले क्षेत्रमा दुई–तीनवटा बसबाहेक अरू यातायातका साधन गुड्दैनन् ।

गल्छी–त्रिशूली–स्याफ्रुबेँसी सडक स्तरोन्नति सुरु भएपछि यो सडक ओझेलमा परेको पासाङल्हामु राजमार्गका उपभोक्ता एवम् रानीपौवाका व्यवसायी मदन लामाले बताए । स्थानीयले विगतदेखि सडक बनाउन दबाब सिर्जना गर्न सडकमा यातायात रोकेर आन्दोलन गरे पनि सरकारले खासै चासो नदिएको उनले बताए । गत हप्तादेखि ककनी, रानीपौवा र ३५ किलोबीचको निगालेमा सडक भासिएको छ । सडकको ५०–६० मिटरमाथिबाट आएको पहिरोले २० मिटर सडक पूरै भासिँदा सवारीसाधन पूर्ण रूपमा आवत–जावत बन्द भएको छ । स्थानीयवासी भने जोखिम मोलेर आवत–जावत गरिरहेका छन् ।

भारतको आरामाली इन्फ्रा पावर लिमिटेड (एआइपिएल) र नुवाकोटको सूर्यगढी गाउँपालिका चोगदे निवासी नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’का घरबेटी शारदाप्रसाद अधिकारीको शैलुङ कन्स्ट्रक्सनले संयुक्त रूपमा ०७३ असार ३ मा सक्ने गरी ०७१ जेठ २२ मा यो सडकको ठेक्का लिएको थियो । ३१ करोड चार लाख ६४ हजार रुपैयाँमा ठेक्का सम्झौता भएकामा अहिलेसम्म निर्माण कम्पनीलाई १९ करोड २२ लाख रुपैयाँ भुक्तानी भइसकेको बालाजु–त्रिशूली–छहरे–विदुर सडक विस्तार आयोजनाले जानकारी दिएको छ ।

अहिलेसम्म यो सडक निर्माणका लागि आठपटक म्याद थपिइसकेको छ । विगतमै भौतिक प्रगति ५४ प्रतिशत पुगेको यो सडक अहिले अलपत्र परिरहेको छ । भारतीय कम्पनीसँग संयुक्त रूपमा ठेक्का लिए पनि यसको मुख्य काम शैलुङले गरिरहेको छ । शैलुङले बालाजु–रानीपौवासम्म १७ किलोमिटर सडकको ठेक्का लिएको हो ।

रानीपौवा–पिपलटारसम्म ३४ किलोमिटर सडकको ठेक्का भने दिनेशचन्द्र नागार्जुन कोसी एन्ड न्यौपानेले लिएको थियो । तर, निर्माण कम्पनीले समयमै काम नगरेको भन्दै यो ठेक्का ०७७ असारमै तोडिइसकेको छ । निर्माण कम्पनी दिनेशचन्द्र नागार्जुन कोसी एन्ड न्यौपानेले उच्च अदालत पाटनमा मुद्दा दर्ता गरेपछि अदालतले गत असारमै निर्माणको थप काम अघि नबढाउन र कम्पनीलाई कालोसूचीमा नराख्न आयोजनालाई अन्तरिम आदेश दिएको थियो ।

गत पुसमा उक्त सडकखण्डको अन्तरिम आदेश अदालतले खारेज गरेपछि नयाँ ठेक्का लगाउने भनेर सडक विभागले तयारी थालेको भए पनि आजसम्म नयाँ ठेक्का लागेको छैन । काठमाडौंबाट नुवाकोट प्रवेश गर्ने पुरानो मुख्य सडक पासाङल्हामुमार्ग निर्माण गराउने प्रतिबद्धता र वाचा गर्दै स्थानीय निकायदेखि प्रदेश र सङ्घमा दुईपटक जनप्रतिनिधिले ०७४ र ०७९ मा निर्वाचित भए पनि सडकको अवस्था भने यथावत् नै रहिरहेको छ ।